Aşılar – İçerikleri – Hazırlanışları

Mevcut aşıların aktif bileşenleri nasıl üretilir? Hastalığa neden olan patojeni (bakteri, virüs, vs) ve nihai aşı ürününde yer alan immünojenler… Her bir immünojeni üretmek için kullanılan yöntemler …

Hastalık: Adenovirüslerin neden olduğu solunum yolu enfeksiyonları
Hastalığa neden olan patojenler: Adenovirüsler tip 4 ve 7
Aşıda kullanılan immünojen(ler): Canlı adenovirüs tip 4 ve 7 suşları (zayıflatılmamış)

Adenovirüs tip 4 ve 7’nin seçilmiş suşları, WI-38 insan-diploid fibroblast hücreleri kullanılarak hücre kültüründe tek tek amplifiye edilir (çoğaltılır). Fibroblastlar, glukoz, mineral tuzlar, amino asitler ve fetal sığır serumu ile takviye edilmiş vitaminler içeren ortam kullanılarak kültürde desteklenir. Hasat için hazır olduğunda, virüsler filtre kullanılarak saflaştırılır ve liyofilizasyon ile kurutulur. Nihai aşı ürününde immünojen olarak replikasyon yetkin, liyofilize virüs kullanılır. Aşı, biri adenovirüs tip 4, diğeri ise tip 7 olmak üzere canlı virüsün bağırsakta salınması için mideden geçişini sağlamak üzere enterik kaplama ile formüle edilmiş iki tablet olarak sunulmaktadır.

Hastalık: Şarbon (Antraks)
Hastalığa neden olan patojen: Bacillus anthracis (bakteri)
Aşıda kullanılan immünojen(ler): Bacillus anthracis kültürlerinden steril filtrat

Şarbon aşısına dahil edilen immünojen, Bacillus anthracis kültürlerinden toplanan hücresiz filtratlardan üretilir. Bacillus anthracis bakterisinin karakterize edilmiş ve tanımlanmış bir suşu, amino asitler, vitaminler, inorganik tuzlar ve şekerlerin bir karışımından oluşan kimyasal olarak tanımlanmış, protein içermeyen bir kültür ortamında mikroaerofilik koşullar altında büyütülür. Hasatta, 83 kDa koruyucu antijen (PA) ve bakteri tarafından üretilen diğer proteinleri içeren kültür ortamı süzülerek (filtre) ayrılır. Nihai aşı ürününde immünojen olarak steril filtrat kullanılır.

Hastalık: Kolera
Hastalığa neden olan patojen: Vibrio cholerae (bakteri)
Aşıda kullanılan immünojen: Canlı zayıflatılmış Vibrio cholerae

Oral kolera aşısında bağışıklama maddesi olarak kullanılan canlı zayıflatılmış (attenüe) bakteriler, Vibrio cholerae serogrup O1 Inaba suşu 569B’nin genetik olarak modifiye edilmesiyle üretilir. Zayıflatıcı modifikasyonlar, proteinin immünojenik, ancak toksik olmayan alt birimini sentezleme yeteneğini korurken, bakterilerin aktif kolera toksini sentezlemesini önler. Aşı suşu bakterileri, kazamino asitler, maya özütü, mineral tuzlar ve bir köpük önleyici madde içeren kültür ortamında dikkatle kontrol edilen koşullar altında çoğaltılır. Hasatta, nihai aşı ürünü için immünojen olarak kullanılacak bakteriler, ultrafiltrasyon kullanılarak konsantre edilir.

Hastalık: Dang (Dengue, Dengi)
Hastalığa neden olan patojenler: Dengi virüsleri tip 1, 2, 3 ve 4
Aşıda kullanılan immünojen(ler): Dengi virüsü tip 1, 2, 3 ve 4’ten ön zar ve zarf proteinlerini kodlayan kimerik canlı zayıflatılmış sarıhumma ve dang virüsleri.

Dört değerlikli (kuadri valan) canlı zayıflatılmış dang aşısının üretiminde kullanılan dört virüsün her biri, rekombinant DNA teknolojisi kullanılarak üretilir. Sarıhumma (Yellow Fever) aşısı suşu virüsü 17D204’teki ön zar ve zarf proteinlerini kodlayan genler çıkarılır ve dang virüsü serotipleri 1, 2, 3 ve 4’ün homolog dizilerini kodlayan genlerle değiştirilir. Dört kimerik sarı humma/dang virüsünün her biri Vero hücrelerinde (Afrika yeşil maymunu böbrek epitel hücreleri) ayrı ayrı kültürlenir. Hasatta, 4 kültür süpernatanının her biri saflaştırılır ve nihai aşı ürününde kullanılacak 4 immünojenin her birinin ayrı lotlarını üretmek için konsantre edilir. Nihai aşı ürünü, 4 immünojenin doğru oran kullanılarak birleştirilmesinden ve bir stabilizatör eklendikten sonra toplu bir partiden hazırlanır.

Hastalık: Difteri
Hastalığa neden olan patojen: Corynebacterium diphtheriae (bakteri)
Aşıda kullanılan immünojen: Difteri toksoidi

Difteri toksini, hassas bir şekilde tanımlanmış koşullar altında yetiştirilen toksijenik Corynebacterium diphtheriae‘nin kültürlerinden üretilir. Hasatta, toksin ultrafiltrasyon kullanılarak kültür ortamından konsantre edilir, daha sonra amonyum klorür çökeltmesi ve diyaliz ile saflaştırılır. Toksin, birkaç farklı kombinasyon aşı ürününde kullanılmak üzere toplu olarak difteri toksoid lotu üretmek için formaldehit ile inaktive edilir.

Hastalık: Ebola kanamalı ateşi
Hastalığa neden olan patojen: Ebola virüsü
Aşıda kullanılan immünojenler: ebolavirüs zarf glikoproteinini ifade eden canlı kimerik veziküler stomatit virüsü (VSV)

Şu anda ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylanan Ebola virüsü aşısı, Zaire ebolavirüsünün Kikwit türünün zarf glikoproteinini ifade eden canlı bir kimerik veziküler stomatit virüsüdür. Genetik olarak tasarlanmış rekombinant virüs, Vero (yeşil maymun böbrek epitel) hücreleri kullanılarak hücre kültüründe büyütülür. Vero hücreleri, serumsuz hücre kültürü ortamında tutulur. Hazır olduğunda, virüs kültür ortamından hasat edilir. Konsantre virüs saflaştırılır ve ardından stabilizatör solüsyonunda yeniden süspanse edilir. Nihai ürün, dondurulmuş olarak saklanan birim doz şişelerini doldurmak için kullanılır. Aşı koruyucu içermez.

Hastalık: Menenjit ve Haemophilus influenzae (bakteri) tip b’nin neden olduğu diğer invaziv enfeksiyonlar
Hastalığa neden olan patojen: Haemophilus influenzae tip b
Aşıda kullanılan immünojenler: Bir taşıyıcı proteine konjuge edilmiş kapsüler polisakkarit poliribosil-ribitol-fosfat

Haemophilus influenzae (bakteri) tip b’nin kapsüler polisakkariti, yüksek moleküler ağırlıklı polimer poliribosil-ribitol-fosfattır (PRP). PRP, sentetik bir ortamda büyütülen, kapsüllenmiş H. influenzae tip b’nin belirlenmiş bir suşunun büyük ölçekli kültürlerinden hazırlanır. Isı ile inaktivasyonu ve saflaştırmayı takiben, PRP, PRP-T’yi oluşturmak için tetanoz toksoidine veya PRP-OMP’yi oluşturmak üzere Neisseria meningitidis (bakteri) serogrup B’nin B11 suşunun dış membran protein kompleksine (OMPC) kovalent olarak bağlanır. Difteri toksoidine konjuge PRP (PRP-D) dünyanın bazı bölgelerinde kullanılmaktadır.

Hastalık: Viral hepatit A
Hastalığa neden olan patojen: hepatit A virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: inaktive hepatit A virüsü

Hepatit A virüsünün (HM175) bilinen bir türü, MRC-5 insan diploid hücrelerinde amplifiye edilir (çoğaltılır). Hasatta, virüs bulaşmış hücreler parçalanır ve ardından ultrafiltrasyon ve kromatografi ile saflaştırılır. Saflaştırılmış virüs daha sonra aşı immünojenini oluşturmak için formaldehit ile inaktive edilir.

Hastalık: Viral hepatit B
Hastalığa neden olan patojen: hepatit B virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: rekombinant hepatit B yüzey antijeni

Hepatit B aşılarında kullanılan immünojen, hepatit B yüzey antijenidir (HBsAg). HBsAg için DNA kodlama dizisini Saccharomyces cerevisiae mayasına klonlamak için moleküler teknikler kullanılır. Rekombinant HBsAg ifade eden maya suşu, maya özütü, pepton, dekstroz, amino asitler ve mineral tuzları içeren bir kültür ortamı kullanılarak büyük fermantasyon kaplarında (fermentör) büyütülür. Kültür hasat için hazır olduğunda, maya hücreleri parçalanır ve rekombinant HBsAg proteini salınır. İmmünojen, bir dizi fiziksel ve kimyasal yöntemle saflaştırılır, formaldehit ile işlenir ve daha sonra alüminyum sülfat ile birlikte çökeltilir. Parti daha sonra aşı dozlarını içeren tek değerli (monovalan) ve kombinasyon hepatit B aşısının üretimini tamamlamak için kullanılır.

Hastalıklar: Anüs, serviks, orofarenks, penis, vajina ve vulva kanserleri; Genital siğiller; laringeal papillomatoz
Hastalığa neden olan patojenler: Yüksek riskli onkojenik insan papilloma virüsü türleri 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58 ve diğerleri. 6 ve 11 dahil olmak üzere düşük riskli tipler, genital siğillere ve laringeal papillomatoza neden olur.
Aşıda kullanılan immünojenler: HPV tip-6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 ve 58’e özgü L1 kapsid proteinlerinden oluşan rekombinant virüs benzeri partiküller.

HPV (Human Papilloma Virüsü) aşılarında kullanılan immünojenler, in vitro üretilirken virüs benzeri partiküller halinde kendiliğinden birleşen rekombinant majör kapsid (L1) proteinleridir. Şu anda ABD’de kullanılan 9 valanslı HPV aşısı, HPV tip 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 ve 58’den L1 proteinlerini ifade eden virüs benzeri partiküller içerir. Her birini klonlamak için moleküler teknikler kullanılır.

HPV aşılarında kullanılan immünojenler, in vitro üretilirken virüs benzeri partiküller halinde kendiliğinden birleşen rekombinant majör kapsid (L1) proteinleridir. Şu anda ABD’de kullanılan 9 valanslı HPV aşısı, HPV tip 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 ve 58’den L1 proteinlerini eksprese eden virüs benzeri partiküller içerir. Her birini klonlamak için moleküler teknikler kullanılarak 9 L1 DNA kodlama dizisi Saccharomyces cerevisiae mayasına klonlanır. 9 rekombinant L1 ifade eden maya suşunun her biri, vitaminler, amino asitler, mineral tuzlar ve karbonhidratlar içeren bir kültür ortamı kullanılarak büyük fermantasyon kaplarında (fermentör) çoğaltılır. Her kültür ayrı hasat edilir. Maya hücreleri, daha sonra bir dizi kimyasal ve fiziksel teknikle saflaştırılan rekombinant viral benzeri partikülleri serbest bırakmak için parçalanır. Saflaştırılmış immünojenlerin her biri, amorf alüminyum hidroksifosfat sülfat üzerine adsorbe edilir ve daha sonra nihai toplu süspansiyon ürününü üretmek için diğerlerinin her biri ile tanımlanan oranlarda birleştirilir.

Hastalık: Mevsimsel grip
Hastalığa neden olan patojenler: Birçok farklı influenza A ve B virüsü
Aşıda kullanılan immünojenler: İnfluenza A’nın 2 alt tipi [A(H1N1) ve A(H3N2)] ve 1 veya 2 soy influenza B [B(Victoria) ve B(Yamagata)] suşundan ölçülen hemaglutinin miktarına göre standardize edilmiştir. Virüsler aşağıdaki formülasyonlardan birinde sunulur: (1) bölünmüş, inaktive virüsler, (2)
canlı zayıflatılmış virüsler veya (3) saflaştırılmış rekombinant protein.

Grip aşıları şu anda üç değerlikli (tri-valan) ve dört değerlikli (kuadri-valan) formülasyonlarda üretilmektedir. Dört değerlikli influenza aşılarında kullanılan immünojenler, influenza A’nın 2 alt tipi [A(H1N1) ve A(H3N2)] ve influenza B’nin [B(Victoria) ve B(Yamagata)] virüslerinin 2 soy suşunu içerir. Üç değerlikli influenza aşıları, influenza A [A(H1N1) ve A(H3N2)]’nin aynı 2 alt tipini ve influenza B [B(Victoria) ve B(Yamagata)] virüslerinin aynı 2 soy suşundan 1’ini içerir. Her yıl grip aşısı formülasyonları, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin (CDC) tavsiyelerine dayalı olarak suş modifikasyonlarından geçer.

İnaktif Grip Aşıları

İnaktive grip aşıları üretmek için yumurta bazlı ve hücre kültürü bazlı teknolojiler kullanılmaktadır. Yumurta bazlı grip aşıları üretmek için kullanılan süreç, seçilen influenza virüsü suşlarının her biri ile embriyonlu tavuk yumurtalarının aşılanmasıyla başlar. Hasat için hazır olduğunda, yüksek konsantrasyonlarda virüs içeren allantoik sıvı toplanır. Daha sonra virüs, formaldehit ile işlenerek etkisiz hale getirilir, konsantre edilir ve gradyan santrifüjleme kullanılarak saflaştırılır. Daha sonra virüs, bölünmüş bir virüs preparasyonu üretmek için iyonik olmayan bir yüzey aktif madde ile parçalanır. Bölünmüş virüs ayrıca saflaştırılır ve ardından fosfat tamponlu salin içinde yeniden süspanse edilir. Uygun suşların bölünmüş virüs preparasyonları daha sonra nihai üç değerlikli veya dört değerlikli aşı ürünlerini üretmek için birleştirilir. Standart inaktive edilmiş influenza aşıları, immünojenler olarak dahil edilen virüs suşlarının her birinden 15 mikrogram (mcg) hemaglutinin içerir. Yüksek doz inaktive influenza aşıları, her suştan 60 mcg hemaglutinin içerir.

Hücre kültürü teknolojisi, inaktive influenza aşılarının üretimi için yumurta bazlı teknolojiye bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Hücre kültürü bazlı influenza aşısının üretimi, seçilen influenza virüs suşlarının her biri ile Madin Darby köpek böbrek hücrelerinin süspansiyon kültürlerinin aşılanmasıyla başlar. Hasatta, yüksek konsantrasyonlarda virüs içeren hücre kültürü süpernatanı toplanır. Daha sonra virüs ß-propiolakton ile inaktive edilir, bir deterjan kullanılarak parçalanır ve daha sonra kimyasal ve mekanik teknikler kullanılarak saflaştırılır. Yumurta bazlı üretim teknolojisinde olduğu gibi, her suş, nihai üç değerlikli veya dört değerlikli grip aşısı ürününü formüle etmek için bir araya getrilmeden önce ayrı ayrı üretilir ve saflaştırılır. Diğer standart inaktive influenza aşıları gibi, hücre kültürü ile üretilen influenza aşısı, dahil edilen virüs suşlarının her birinden 15 mcg hemaglutinin içerir.

Canlı Zayıflatılmış (Attenüe) Grip Aşısı

Canlı zayıflatılmış influenza aşısına dahil edilen immünojenler, 25 °C’de iyi replikasyona (çoğalma) adapte edilirken insan vücut sıcaklığında (37 ^oC) veya üzerinde replikasyon yapamaz. Her yıl, bir sonraki mevsimdeki dört değerlikli influenza aşısı için aşı suşu seçimine dayalı olarak kullanılmak üzere dört reassortant (bir araya getirlmiş) influenza suşu geliştirilmektedir. Reassortant suş üretimi, halihazırda tasarlanmış ve soğuğa adapte, sıcaklığa duyarlı ve zayıflatılmış olarak karakterize edilen bir ana donör (verici) influenza virüsü ile başlar. Hemagglutinin ve nöraminidaz glikoproteinlerini kodlayan gen segmentleri, seçilen, antijenik olarak ilgili influenza virüsleri havuzundan türetilir. Buna göre, dört değerlikli canlı zayıflatılmış influenza aşısında immünojen olarak kullanılan dört virüsün her biri, ana donör virüsün replikasyon özelliklerini ve fenotipik özelliklerini korurken, aynı zamanda, yaklaşan grip mevsiminde sirkülasyon sırasında dolaşması beklenen suşlarla ilgili vahşi tip virüslerin hemaglutinin ve nöraminidazını da ifade eder.

Embriyonlu tavuk yumurtaları, dört reassortant influenza aşısı suşunun her biri ile aşılanır ve daha sonra aşı virüsünün amplifikasyonuna izin vermek için inkübe edilir. Hasat için, allantoik sıvı toplanır ve filtreleme kullanılarak saflaştırılır. Daha sonra virüs, ultrasantrifüjleme kullanılarak konsantre edilir ve ardından nihai sakaroz ve potasyum fosfat konsantrasyonlarını elde etmek için stabilize edici bir fosfat tamponu ile çalışan bir konsantrasyona seyreltilir. Dört reasortantın her birinin viral hasatları daha sonra filtre ile sterilize edilir. Tek değerli yığın preparasyonların her biri, istenen güçte birleştirilmeden önce soğuk adaptasyonu, sıcaklık duyarlılığı ve zayıflatıcı fenotipleri korumak için test edilir ve doğrulanır. Kombine kuadrivalan (dörtlü) aşının toplu partisi daha sonra nazal uygulama için ayrı püskürtücüleri doldurmak için kullanılır.

Rekombinant Grip Aşısı

İlgili hemaglutinin gen ürünleri için kodlama dizileri, bakulovirüs vektörlerine klonlanır. Rekombinant bakulovirüslerin her biri daha sonra lipidler, amino asitler, vitaminler ve mineral tuzları içeren tanımlanmış bir serumsuz kültür ortamında büyüyen Sf9 böcek hücrelerini transfekte etmek için kullanılır. Kültürler hasat için hazır olduğunda, bakulovirüs kodlu hemaglutinin proteinleri, bir yüzey aktif madde ile böcek hücrelerinden ekstrakte edilir ve daha sonra kolon kromatografisi kullanılarak daha da saflaştırılır. Rekombinant hemaglutininlerin her biri, nihai üç değerlikli veya dört değerlikli grip aşısı ürününü formüle etmek için toplanmadan önce ayrı ayrı üretilir ve saflaştırılır. Rekombinant influenza aşısı, her bir hemaglutinin’den 45 mcg içerecek şekilde formüle edilmiştir.

Hastalık: Viral ensefalit
Hastalığa neden olan patojen: Japon ensefaliti virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: İnaktive edilmiş Japon ensefaliti virüsü

İnaktive edilmiş Japon ensefaliti aşısının üretimi, Vero (maymun böbrek epitel) hücre kültürlerinin bilinen bir Japon ensefaliti virüsünün tohum (seed) stoğu ile aşılanmasıyla başlar. Hücreler inkübe edilerek virüs replikasyonuna izin verilir. Hasat için hazır olduğunda, hücre kültürü süpernatanları toplanır, süzülür ve sonra konsantre edilir. Süspansiyon daha sonra sakaroz yoğunluğu gradyanlı santrifüjleme kullanılarak fraksiyonlanır. En yüksek verimi içeren fraksiyonlar bir araya toplanır ve ardından virüsü etkisiz hale getirmek için formaldehit ile işlenir. Parti, nihai üründe kullanılan belirtilen antijen konsantrasyonuna getirildiğinde ve alüminyum hidroksit ile formüle edildiğinde, birim doz şırıngalarını doldurmak için kullanılmaya hazırdır.

Hastalık: Kızamık
Hastalığa neden olan patojen: Kızamık virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: canlı atenüe (zayıflatılmış) kızamık virüsü

ABD’de kızamık aşısı şu anda sadece kabakulak ve kızamıkçık aşıları ile birlikte (MMR, Türkçe: KKK) mevcuttur. Kızamık aşısındaki immünojen, Enders’ın zayıflatılmış Edmonston suşundan türetilen canlı, zayıflatılmış bir kızamık virüsüdür. Aşı suşu virüsü, vitaminler, amino asitler ve fetal bovin serumu ile takviye edilmiş ve sakaroz, fosfat, glutamat ve rekombinant insan albümini ile stabilize edilmiş bir tamponlu tuz solüsyonunda büyütülen birincil civciv embriyo fibroblast kültürlerinde yayılır. Manipülasyon sırasında bakteriyel kontaminasyonu önlemek için neomisin eklenir. Hasat edilen virüs saflaştırılır, konsantre edilir ve daha sonra nihai aşı ürününde istenen virüs konsantrasyonuna getirilir. Sorbitol ve hidrolize jelatin, tek değerli kızamık aşısının toplu partisinin üretimini tamamlamak için stabilizörler olarak eklenir.

Hastalık: Meningokokal menenjit ve meningokoksemi dahil diğer invaziv enfeksiyonlar.
Hastalığa neden olan patojen: Neisseria meningitidis (bakteri)

Aşılarda kullanılan immünojenler: Bir taşıyıcı proteine konjuge edilmiş tipe özgü kapsüler polisakkaritler, serotip A, C, Y ve W135 aşılarında kullanılır. Bir serotip B aşısı, rekombinant faktör H bağlayıcı protein, Neisseria adhesin A ve Neisseria heparin bağlayıcı protein ile kombinasyon halinde porin A içeren dış zar veziküllerini kullanır; bir diğeri, dört farklı rekombinant faktör-H-bağlayıcı protein kullandı.

Dünya çapında, patojenin farklı kapsüler serotiplerinin neden olduğu invaziv meningokok enfeksiyonuna karşı koruma için çeşitli monovalan ve kombinasyon meningokok aşıları mevcuttur. Şu anda ABD’de, dört değerlikli aşılar Neisseria meningitidis (bakteri) kapsül A, C, Y ve W135 tiplerine karşı bağışıklık kazandırmak için kullanılırken, çok bileşenli, tek değerli aşılar kapsüler serotip B hastalığına karşı bağışıklık kazandırmak için kullanılır.

Dört değerlikli A, C, Y, W135 aşılarını üretmek için kullanılan immünojenler, difteri toksoidi veya CRM197 (çapraz reaksiyona giren malzeme 197) proteinine kovalent olarak bağlı (konjuge) dört serotipin her biri için kapsülü oluşturan polisakkaritlerden türetilir, difteri toksininin toksik olmayan bir mutantı. N. meningitidis A, C, Y ve W-135’in bilinen suşlarının her biri, tanımlanmış bakteri kültür ortamında ayrı ayrı büyütülür. Hasat için hazır olduğunda, kapsüler polisakkaritler deterjanlar ve alkoller kullanılarak özütlenir ve daha sonra santrifüjleme kullanılarak bakteri hücrelerinden ayrılır.

Polisakkaritler hidroliz ve indirgeyici aminasyon yoluyla depolimerizasyona girdikten sonra filtre ile saflaştırılır. Saflaştırılmış ürünler daha sonra ya difteri toksoidine ya da CRM197 proteinine (üreticiye bağlı) kovalent olarak bağlanır. Dört bakteri kültürünün her birinden üretilen serogruba özgü glikokonjugatlar, nihai dört değerlikli konjuge meningokok aşı ürünlerini üretmek için doğru oranlarda birleştirilir.

N. meningitidis serotipleri A, C, Y ve W-135 gibi, N. meningitidis serotip B, polisakkaritler açısından zengin bir kapsül üretir, ancak bunun spesifik biyokimyasal yapısı insan polisialik asidine oldukça benzerdir. Bu moleküler taklitçiliğin sonucu, serogrup B kapsüler polisakkaritin, kendi kendine kabul edildiğinden zayıf bir şekilde immünojenik olmasıdır. Sonuç olarak, şu anda mevcut olan monovalan serotip B aşıları, tipe özgü kapsüler polisakarit içermez. N. meningitidis serogrup B aşılarının şu anda mevcut olan iki formülasyonu, yalnızca minimum örtüşme ile çok farklı çok bileşenli ürünlerdir. İmmünojenlerdeki farklılıklarına rağmen, invaziv serogrup B hastalığını önlemede güvenli ve etkili oldukları gösterilmiştir. Biri, tümü rekombinant teknoloji kullanılarak üretilen dört immünojeni birleştirir. Diğeri, bakteriyel dış zar keseciklerini (OMV’ler) immünojenler olarak üç rekombinant proteinle birleştirir.

Dört proteinli rekombinant meningokok serogrup B aşısının üretimi için kullanılan immünojenler, lipide faktör-H-bağlayıcı proteinin (fHBP) farklı varyantlarını içerir. Dört proteinin her biri için genler, E. coli ekspresyon sistemlerine dahil edildi. Dört E. coli rekombinantının her biri, belirli bir yoğunluğa kadar tanımlanmış koşullar altında sıvı ortamda büyütülür. Kültürler hasat edilir ve rekombinant proteinler ekstrakte edilir ve kromatografi kullanılarak saflaştırılır. Dört saflaştırılmış rekombinant fHBP proteini, bir emülgatör olarak polisorbat 80 mevcudiyetinde istenen oranlarda birleştirilir ve ayrı dozlar olarak kullanılmak üzere şırıngalara yüklenir.

Diğer mevcut meningokok serogrup B aşısı, rekombinant Neisseria adhesin A (NadA) ve rekombinant Neisseria heparin bağlayıcı antijen ile kombinasyon halinde tek bir rekombinant fHBP kullanılarak üretilir. Üç rekombinant protein, rekombinant E. coli kültürlerinden üretilir ve daha sonra kromatografi kullanılarak özütlenir ve saflaştırılır. Dış zar vezikülleri, PorA olarak adlandırılan, bilinen bir dış zar porin proteinini eksprese eden, karakterize edilmiş bir N. meningitidis türünün kültürlenmesiyle üretilir. Hasatta bakteriler, aynı zamanda OMV’lerin oluşumuna aracılık eden bir yüzey aktif madde olan deoksikolat ile inaktive edilir. Nihai aşıya dahil edilen birincil immünojenler, fHBP, NadA, Neisseria heparin bağlayıcı antijen ve PorA’yı içerir. Antijenler, bir adjuvan olarak alüminyum hidroksit üzerine adsorbe edilir.

Nihai ürüne dahil edilen PorA içeren OMV’ler ayrıca, açıkça tanımlanmayan daha az sayıda protein immünojeni de taşır. 3 saflaştırılmış rekombinant immünojen, nihai aşı ürününü formüle etmek için doz başına 25 mcg OMV preparasyonu ile gerekli rasyonlarda birleştirilir.

Hastalık: Kabakulak
Hastalığa neden olan patojen: Kabakulak virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: Canlı zayıflatılmış kabakulak virüsü

Kabakulak aşısında kullanılan immünojen, kabakulak virüsünün canlı zayıflatılmış Jeryl Lynn™ suşudur. Aşı suşu virüsü, vitaminler, amino asitler ve fetal bovin serumu ile takviye edilmiş ve sakaroz, fosfat, glutamat ve rekombinant insan albümini ile stabilize edilmiş bir tamponlu tuz solüsyonunda büyütülen birincil civciv embriyo fibroblast kültürlerinde yayılır. Manipülasyon sırasında bakteriyel kontaminasyonu önlemek için neomisin eklenir. Hasat edilen virüs saflaştırılır, konsantre edilir ve daha sonra nihai aşı ürününde istenen virüs konsantrasyonuna getirilir. Sorbitol ve hidrolize jelatin, monovalent kabakulak aşısının toplu parti üretimini tamamlamak için stabilizör olarak eklenir. ABD’de kabakulak aşısı şu anda yalnızca kızamık ve kızamıkçık aşıları ile kombinasyon halinde mevcuttur.

Hastalık: Boğmaca veya boğmaca
Hastalığa neden olan patojen: Bordetella pertussis (bakteri)
Aşıda kullanılan immünojenler: Tüm hücre boğmaca aşıları inaktive Bordetella pertussis içerir. Aselüler aşılar, tek başına veya aşağıdaki saflaştırılmış doğal bakteriyel proteinlerden bir veya daha fazlası ile birlikte etkisizleştirilmiş boğmaca toksini içerir: pertaktin, filamentli hemaglutinin ve fimbria karışımı aglutinojen tip 2 ve 3

Tüm hücre inaktive boğmaca aşıları 1930’larda tanıtıldı ve bugün hala gelişmekte olan dünyada kullanılmaktadır. Aselüler boğmaca aşı formülasyonları 1990’ların başında yaygın olarak kullanılabilir hale geldi ve çoğu gelişmiş ülkede yavaş yavaş tam hücre inaktive aşıların kullanımının yerini aldı. Tam hücreli inaktive boğmaca aşısının üretimi, tanımlanmış bir bakteri kültürü ortamında karakterize edilmiş bir Bordetella pertussis suşunun yetiştirilmesiyle başlar. Hasatın zamanlaması, sıvı kültür ortamının bulanıklığı (opaklığı) tarafından belirlenir. Saflık ve opaklık için kalite kontrol endekslerini karşılayan bakteri lotları, ısıyla inaktivasyon veya glutaraldehit ile kimyasal işlem gibi ülkenin ulusal düzenleyici otoritesi tarafından onaylanmış bir yöntem kullanılarak öldürülür ve detoksifiye edilir. Sterilite ve toksisite eksikliği sırasıyla kültür ve biyo-tahlil ile doğrulanır ve nihai ürün, opaklığının, öldürülen bakteri hücrelerinin istenen konsantrasyonunu içerdiği bilinen önceden tanımlanmış bir optik yoğunluğa ayarlanmasıyla hazırlanır. Tüm hücre boğmaca aşılarının yaklaşık 3000 farklı antijen içerdiği tahmin edilmektedir. Aşı uygulandığında immünojen görevi gören bu antijenlerin sayısı bilinmemekle birlikte, muhtemelen sayıları yüzlercedir.

Tüm dünyada kullanılan aselüler boğmaca aşıları, aşağıdaki immünojenlerden 1 ila 5’ini içerir: boğmaca toksini (inaktive edilmiş), filamentli hemaglutinin, pertaktin, fimbria tip 2 ve fimbria tip 3 Üretim süreci, Bordetella pertussis’in karakteristik bir suşunun yetiştirilmesiyle başlar. tanımlanmış bakteri kültür ortamında. Sonraki adımlar, nihai aşı ürününe 5 immünojenden hangisinin dahil edileceğine bağlı olarak gerektiği gibi gerçekleştirilir. Boğmaca toksini (inaktive edilmiş) ve filamentli hemaglutinin bakteri tarafından üretilir ve kültür süpernatantına salınır. Süpernatant toplanır ve onları konsantre etmek için işlenir. Fimbrial aglutinojenler ve pertaktin, ısı ve flokülasyon kullanılarak doğrudan bakteri hücrelerinden ekstrakte edilir. Boğmaca antijenlerinin her biri daha sonra amonyum klorür kullanılarak çökeltilir ve ultrafiltre ile saflaştırılır. Filamentli hemaglutinin formaldehit ile tedavi edilir ve boğmaca toksini glutaraldehit ile inaktive edilir. Artık aldehitler ultrafiltrasyon ile uzaklaştırılır. Tek tek antijenler, adjuvan olarak alüminyum fosfat üzerine ayrı ayrı adsorbe edilir ve daha sonra kombinasyon aşıları (örn. DTaP-HepB-IPV, DTaP-HIB-IPV) içeren hücresiz boğmaca üretimi için toplu stok olarak kullanılmak üzere birleştirilir. artık ABD’de kullanım için mevcut değil.

Hastalık: Veba

Hastalığa neden olan patojen: Yersinia pestis (bakteri)

Aşıda kullanılan immünojenler: Yersinia pestis F1 kapsüler ve E. coli‘de ifade edilen virülans (V) proteinlerinin rekombinant füzyon ürünü

Yersinia pestis bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyon olan vebanın önlenmesine yönelik bir aşı, ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından “yetim ilaç” olarak onaylandı. Aşıda kullanılan antijen, rF1V olarak adlandırılan kaynaşmış bir rekombinant proteindir. Y. pestis F1 kapsüler ve virülans (V) proteinleri için kodlama dizileri, E. coli‘ye klonlandı. Kaynaşmış rF1V proteinini eksprese eden rekombinant E. coli, tanımlanmış bir bakteriyel sıvı kültür ortamında büyütülür. Kültürlerden izole edilen ve saflaştırılan rF1V, nihai aşı ürünü için immünojen üretmek üzere adjuvan olarak %2 alüminyum hidroksit ıslak jel süspansiyonu ile formüle edilir.

Hastalık: Pnömokokal menenjit, pnömoni, bakteriyemi ve diğer invaziv hastalık türleri. Hastalığa neden olan patojen: Streptococcus pneumoniae (bakteri)
Aşıda kullanılan immünojenler: Bir taşıyıcı proteine ​​konjuge edilmiş 13 saflaştırılmış serotipe özgü pnömokok polisakkariti (konjuge aşı) veya 23 serotipe özgü pnömokok polisakkariti (saf polisakkarit aşısı)

Şu anda invaziv pnömokok hastalığının önlenmesi için üretilen aşılar iki farklı formülasyon olarak mevcuttur. 23 valanslı pnömokok polisakarit aşısına dahil edilen immünojenler, saf kapsüler polisakaritlerdir. 13 valanslı konjuge pnömokok aşısına dahil edilen immünojenler, CRM197 proteinine ayrı ayrı kovalent olarak bağlanmış (konjuge) kapsüler polisakkaritlerdir. Her iki aşı formülasyonu için üretim süreci, istenen S. pneumoniae serotiplerinin her birinin tanımlanmış bir soya pepton çorbası içinde kültürlenmesiyle başlar. Hasat için hazır olduğunda, kültürlerin her birinden tek tek polisakkaritler, fiziksel ve kimyasal yollarla saflaştırılır. Bu noktadan itibaren, üretim adımları 23 valanslı pnömokok polisakarit aşısı ile 13 valanslı konjuge pnömokok aşısı arasında farklılık gösterir.

23 valentli pnömokok polisakarit aşısının üretimini tamamlamak için, pnömokok serotiplerini temsil eden saflaştırılmış polisakarit immünojenleri, 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N, 9V, 10A, 11A, 12F 14, 15B, 17F, 18C, 19A, 19F, 20, 22F, 23F, 33F, salin kullanılarak doğru oranda birleştirilir. Fenol, %0.25’lik bir nihai konsantrasyona bir koruyucu olarak eklenir.

13 valanslı konjuge pnömokok aşısının üretimini tamamlamak için, 13 saflaştırılmış polisakkaritin her biri kimyasal olarak depolimerize edilir ve daha sonra indirgeyici aminasyon kullanılarak CRM197 proteinine konjuge edilir. Elde edilen 13 glikokonjugatın her biri daha sonra, pnömokok serotipleri 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 23F, CRM197’ye konjuge edilmiştir.

Hastalık: Paralitik poliomyelit
Hastalığa neden olan patojenler: Poliovirüs tip 1. Poliovirüs tip 2, 2015 yılında küresel olarak yok edilmiştir; poliovirüs tip 3, 2019’da küresel olarak ortadan kaldırıldı
Aşıda kullanılan immünojenler: Canlı atenüe polio virüsü tip 1, 2 ve/veya 3 veya inaktive poliovirüs tip 1, 2 ve/veya 3

İnaktive edilmiş üç değerlikli (trivalan) çocuk felci aşısı, ABD’de çocuk felcinin önlenmesi için standart olmaya devam etmektedir; ancak canlı atenüe bivalan ve trivalan aşılar dünyanın diğer bölgelerinde kullanılmaktadır. İnaktive edilmiş üç değerlikli çocuk felci aşılarının imalatına dahil edilen immünojenler, üç poliovirüs tipi 1, 2 ve 3’ün iyi karakterize edilmiş suşlarından türetilir. Her virüs hücre kültüründe ayrı ayrı yayılır. Virüsün çoğalmasını desteklemek için kullanılan ökaryotik hücreler (örn., Vero hücreleri, WI-38 fibroblastlar) dikkatle formüle edilmiş kültür ortamında büyütülür. Hasat için hazır olduğunda, amplifiye edilmiş poliovirüslerin her birinin yüksek konsantrasyonlarını içeren hücre kültürü süpernatanları, süzülerek berraklaştırılır ve konsantre edilir ve daha sonra sıvı kromatografi kullanılarak saflaştırılır. Monovalent viral süspansiyonların her biri daha sonra minimum 12 gün boyunca formaline kimyasal maruziyet kullanılarak etkisiz hale getirilir. Eylemsizleştirilmiş viral süspansiyonlar daha sonra, enjeksiyon için nihai aktif olmayan çocuk felci aşısı formülasyonunda gereken oranlarda birleştirilmeden önce istenen immünojen konsantrasyonuna ayarlanır. Canlı atenüe poliovirüs aşıları, orijinal tohum stoklarından türetildiği bilinen atenüe poliovirüs tip 1, 2 ve/veya 3’ün spesifik Sabin suşlarını çoğaltmak için hücre kültürü kullanılarak üretilir. Her bir virüs suşunu büyütmek, hasat etmek, berraklaştırmak ve konsantre etmek için kullanılan üretim süreçleri, inaktive edilmiş çocuk felci aşıları üretmek için kullanılanlara benzer. Virüs etkisizleştirme adımlarının yanında ilerlemek yerine, Sabin soy virüslerinin tek değerlikli viral süspansiyonları, oral uygulamaya uygun formülasyonlarda canlı, zayıflatılmış mono-, bi- ve üç değerlikli çocuk felci aşılarının dozlarını üretmek için doğrudan kullanılır.

Hastalık: Kuduz ensefaliti
Hastalığa neden olan patojen: Kuduz virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: İnaktif kuduz virüsü

Şu anda ABD’de kullanılan her iki kuduz aşısı formülasyonu, immünojen olarak inaktive kuduz virüsünü kullanır. İki aşı, hücre kültürü teknikleri kullanılarak amplifiye edilmiş ayrı ve farklı virüs suşlarından türetilir. Bir üretici virüsü MRC-5 fibroblastlarında çoğaltır ve diğeri birincil tavuk embriyo fibroblastlarını kullanır. Fibroblastlar, insan albümini içeren sentetik hücre kültürü ortamında büyütülür. Kontaminasyonu önlemek için antibiyotikler dahildir. Hasat için hazır olduğunda, virüs konsantre edilir ve fiziksel teknikler (bir sakaroz yoğunluk gradyanında ultrafiltrasyon veya santrifüjleme) kullanılarak saflaştırılır. Her iki üretici de virüsü etkisiz hale getirmek için β-propiolakton kullanır. Stabilize edici bir solüsyon eklenir ve nihai ürün, koruyucu madde içermeyen birim doz şişelerinde dondurularak kurutulur. Liyofilize flakonlar, sulandırma için kullanılmak üzere 1 mL’lik enjeksiyonluk steril su ile birlikte son kullanıcıya sağlanır.

Hastalık: Rotavirüs gastroenteriti
Hastalığa neden olan patojenler: Rotavirüsler
Aşıda kullanılan immünojenler: Ya canlı atenüe rotavirüs serotipi G1P[8] ya da beş farklı canlı insan-sığır reassortant virüsü

Şu anda ABD’de mevcut olan iki oral canlı rotavirüs aşısı formülasyonu oldukça farklı formüle edilmiştir: biri monovalent canlı atenüe insan rotavirüsü ve diğeri beş canlı insan-sığır reassortant rotavirüsü olarak. Tek değerli, canlı zayıflatılmış rotavirüs aşısına dahil edilen immünojen, patojenik bir G1P[8] tipi insan rotavirüsünden türetilir. Zayıflatılmış aşı suşu, Vero hücreleri kullanılarak hücre kültüründe amplifiye edilir. Vero hücreleri, glikoz, sodyum piruvat, L-sistin, L-tirozin, L-glutamin, diğer amino asitler, vitaminler ve mineral tuzları içeren sıvı kültür ortamı kullanılarak desteklenir. Hazır olduğunda virüs hasat edilir, konsantre edilir ve saflaştırılır. Nihai ürün dondurularak kurutulmadan önce stabilizör olarak sorbitol ve sakaroz eklenir. Liyofilize aşı, steril su, kalsiyum karbonat ve ksantan içeren sıvı bir seyreltici ile birlikte son kullanıcıya sağlanır. Aşı koruyucu içermez.

Buna karşılık, beş değerlikli aşıya dahil edilen immünojenler, orijinal olarak insanlardan ve ineklerden izole edilmiş virüslerden türetilen reassortantlardır. Aşıdaki reasortanlardan dördü, insan rotavirüs ana türünden dış kapsid proteinlerinden (G1, G2, G3 veya G4) birini ve sığır rotavirüs ana türünden bağlanma proteinini (tip P7) eksprese eder. Beşinci reasortant virüs, insan rotavirüs ana türünden bağlanma proteini P[8] tipini ve sığır rotavirüs ana türünden G6 tipi dış kapsid proteinini eksprese eder. Sonuç, 4 insan-sığır reassortant rotavirüsü G1P7, G2P7, G3P7, G4P7 ve G6P8 içeren bir aşıdır, burada ya bağlanma proteini ya da dış kapsid proteini sığırdan türetilmiştir. 5 reasortant virüs, yukarıda açıklananlara benzer teknikler kullanılarak Vero hücrelerinde amplifiye edilir. Hazır olduğunda virüs hasat edilir, konsantre edilir ve saflaştırılır. Reasortanlar, nihai ürünü üretmek için stabilizörler olarak sakaroz ve polisorbat 80 içeren tamponlu bir çözelti içinde yeniden süspanse edilir. Aşı koruyucu içermez.

Hastalık: Konjenital kızamıkçık sendromu dahil kızamıkçık enfeksiyonu
Hastalığa neden olan patojen: Kızamıkçık virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: Canlı zayıflatılmış kızamıkçık virüsü

Canlı zayıflatılmış kızamıkçık virüsünün Wistar RA 27/3 suşu, kızamıkçık aşısı için immünojen olarak kullanılır. Aşı suşu virüsü, vitaminler, amino asitler ve fetal bovin serumu ile takviye edilmiş ve rekombinant insan albümini ile stabilize edilmiş bir tamponlu tuz solüsyonunda büyütülen WI-38 insan diploid akciğer fibroblast kültürlerinde yayılır. Manipülasyon sırasında bakteriyel kontaminasyonu önlemek için neomisin eklenir. Hasat edilen virüs saflaştırılır, konsantre edilir ve daha sonra nihai aşı ürününde istenen virüs konsantrasyonuna getirilir. Sorbitol ve hidrolize jelatin, monovalent kızamıkçık aşısının toplu partisinin üretimini tamamlamak için stabilizörler olarak eklenir. ABD’de kızamıkçık aşısı şu anda yalnızca kızamık ve kabakulak aşıları ile kombinasyon halinde mevcuttur.

Hastalık: Çiçek hastalığı
Hastalığa neden olan patojen: Variola virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: Vaccinia virüsü

Şu anda ABD’de kullanımı onaylanmış olan çiçek hastalığı aşısı canlı aşı virüsüdür. Şu anda çiçek aşısında immünojen olarak kullanılan aşı virüsü, 1970’lere kadar ABD’de kullanılan aşının arşivlenmiş bir stokundan türetilmiştir. Virüs, insan serum albümini ve antibiyotikleri içeren tanımlanmış hücre kültürü ortamında desteklenen Vero hücrelerinde amplifiye edilir. Hasat için hazır olduğunda virüs konsantre edilir ve saflaştırılır ve ardından birim dozlar halinde şişelerde dondurularak kurutulur. Liyofilize aşı, stabilizatör olarak %50 gliserin ve koruyucu olarak %0.25 fenol içeren bir şişe steril su ile birlikte son kullanıcıya sağlanır. Aşıyı uygulamak için, liyofilize virüs sağlanan seyreltici ile sulandırılır. Paslanmaz çelik çatallı bir iğne, yeniden yapılandırılmış aşıya batırılır ve deriyi 15 kez delmek için kullanılır, bu teknik kazıma adı verilen bir tekniktir. Çiçek hastalığı bu şekilde uygulanan tek aşı olmaya devam etmektedir.

Hastalık: Tetanoz
Hastalığa neden olan patojen(ler): Clostridium tetani (bakteri)
Aşıda kullanılan immünojen: Tetanoz toksoidi

Tetanoz aşısının üretimi, optimal toksin üretimini teşvik eden koşullar altında sıvı kültür ortamında Clostridium tetani‘nin büyütülmesini gerektirir. Hasat edilmeye hazır olduğunda, toksini içeren kültür ortamı, süzme yoluyla bakterilerden ayrılır ve daha sonra amonyum sülfat, diyaliz, jel süzme, iyon değiştirme kromatografisi veya bu biyokimyasal tekniklerin bir kombinasyonu ile fraksiyonlama yoluyla saflaştırılır. Daha sonra konsantre, şimdi saflaştırılmış tetanoz toksini etkisiz hale getirilir. Uygun süre boyunca uygun formaldehit konsantrasyonuna maruz kalmak, toksini kısmen denatüre eder. Toksinin üçüncül yapısındaki bu değişiklikler, toksijenik proteini bir toksoid proteine ​​dönüştürür. Tetanoz toksoidi immünojenisiteyi korur ancak toksik değildir. Lizin veya glisin gibi amino asitler, çapraz bağlanmayı kolaylaştırmak ve geri dönüşü önlemek için eklenebilir. Saflaştırma ve sterilizasyondan sonra ürün, sterilite, saflık, toksisite ve toksisiteye dönüş açısından test edilir. Son aşamada, tetanoz toksoidi bir alüminyum tuzu adjuvanı üzerine adsorbe edilir. Nihai ürün, olduğu gibi, tek değerli tetanoz aşısı olarak uygulama için birim doz şırıngalarını doldurmak için veya diğer immünojenlerle kombine olarak kullanılabilir. Td, Tdap, DT, DTaP, DTaP-IPV, DTaP-HepB-IPV, DTaP-HIB-IPV ve DTaP-HepB-HIB-IPV dahil olmak üzere tüm tetanoz-toksoid içeren kombinasyon aşılarının nihai hazırlığı, aşağıdakilerden her birinin gerekli immünojenler hazırlanır ve ayrı ayrı kalite testi yapılır.

Hastalık: Kene kaynaklı ensefalit
Hastalığa neden olan patojen: Kene kaynaklı ensefalit virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: İnaktive kene kaynaklı ensefalit virüsü

Kene kaynaklı ensefalit aşısındaki immünojen, tamamen inaktive edilmiş virüstür. Aşı üretimi, civciv embriyo fibroblastlarının hücre kültürlerini kullanarak iyi karakterize edilmiş bir TBE virüsünün çoğaltılmasıyla başlar. Fibroblastlar, bakteriyel kontaminasyonu önlemek için eklenen antibiyotiklerle tanımlanmış bir hücre kültürü ortamında büyütülür. Hasat edilen virüs, ultrasantrifüjleme ile konsantre edilir ve kromatografi kullanılarak saflaştırılır. Saflaştırılmış virüs formaldehit kullanılarak inaktive edilir ve daha sonra bir adjuvan olarak alüminyum hidroksite adsorbe edilir. Sürekli akışlı bölgesel yoğunluk gradyanlı santrifüjlemenin eklenmesi de dahil olmak üzere saflaştırma prosedürlerindeki iyileştirmeler, aşı reaktojenitesini önemli ölçüde azaltmıştır.

Hastalık: Tüberküloz
Hastalığa neden olan patojen: Mycobacterium tuberculosis (bakteri)
Aşıda kullanılan immünojen: Bacille Calmette-Guérin (BCG) formundaki canlı bakteri
Bacille Calmette-Guérin (BCG), tüberkülozun önlenmesi için dünya çapında mevcut olan tek aşıdır.

BCG’ye dahil edilen immünojenler, Mycobacterium bovis’in iyi karakterize edilmiş suşlarından türetilen canlı, zayıflatılmış bakterilerdir. ABD’de üretilen aşı için kullanılan M. bovis‘in TICE® suşu, Illinois Üniversitesi’nde Paris, Fransa’daki Pasteur Enstitüsü kaynaklı bir suştan geliştirilmiştir. TICE® BCG, gliserin, asparajin, sitrik asit, potasyum fosfat, magnezyum sülfat, demir amonyum sitrat ve laktoz içeren et suyu kültür ortamında büyütülür. Gerekli yoğunluğa büyütüldüğünde, bakteriler liyofilize edilir. Nihai aşı ürünü, son kullanıcıya, sulandırma için seyreltici olarak kullanılmak üzere enjeksiyon için ayrı bir steril su şişesi ile birlikte 1 x 108 koloni oluşturan birim içerecek şekilde standartlaştırılmış dondurularak kurutulmuş bakteri birim doz şişelerinde sağlanır. BCG aşısı koruyucu içermez.

Hastalık: Tifo veya tifo ateşi (tifüs ile karıştırılmamalıdır)
Hastalığa neden olan patojenler: Salmonella enterica subsp. Enterica serovar Typhi; daha sık olarak Salmonella typhi olarak da anılır
Aşıda kullanılan immünojenler: İki formülasyon mevcuttur. Biri saflaştırılmış bakteri yüzeyi Vi polisakkariti içerir, diğeri ise canlı ve cansız atenüe S. typhi bakterilerinin bir karışımıdır.

Salmonella enterica subsp. enterika serovar Typhi bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyon olan tifoyu önlemek için ABD’de iki aşı formülasyonu mevcuttur. Enjeksiyonla uygulanan aşı için kullanılan immünojen, saflaştırılmış bakteri yüzeyi Vi polisakkaritidir. Alternatif formülasyon, ağızdan alınan canlı zayıflatılmış bir aşıdır. Tifo Vi polisakarit aşısının üretimi, iyi karakterize edilmiş S. typhi Ty2 suşunun, önceden kazein türevli proteinler, karbonhidratlar ve amino asitlerle takviye edilmiş tanımlanmış yarı sentetik sıvı kültür ortamında büyütülmesiyle başlar. Fermantasyon işlemi tamamlandığında bakteriler formaldehit ile kimyasal işlemden geçirilerek etkisiz hale getirilir. Kapsüler polisakarit özütlenir ve konsantre kültür süpernatanından heksadesiltrimetilamonyum bromür eklenerek çökeltilir. Ekstrakte edilmiş bakteriyel kapsüler polisakkarit daha sonra diferansiyel santrifüjleme kullanılarak saflaştırılır. Koruyucu olarak fenol %0.25 eklenir.

Canlı zayıflatılmış tifo aşısı, Salmonella typhi Ty21a olarak bilinen bir bakteri suşu kullanılarak üretilir. Bu aşı suşu, dekstroz, galaktoz, maya özütü özü ve asitle işlenmiş kazein özü ile takviye edilmiş bir et suyu kültür ortamı kullanılarak kontrollü koşullar altında fermenterlerde büyütülür. Fermentasyon tamamlandığında, bakteriler santrifüjleme kullanılarak kültür ortamından ayrılır ve daha sonra sukroz, askorbik asit ve amino asitler içeren stabilize edici bir çözelti içinde istenen konsantrasyona kadar yeniden süspanse edilir. Hazırlanan canlı zayıflatılmış bakteriler dondurularak kurutulur, laktoz ve magnezyum stearat ile karıştırılır ve daha sonra enterik kaplı jelatin kapsüllere yüklenir.

Suçiçeği ve Zona Hastalıkları: Suçiçeği veya su çiçeği; zoster veya zona
Hastalığa neden olan patojen: Varicella zoster virüsü
Aşıda kullanılan immünojenler: Su çiçeğini önlemek için canlı zayıflatılmış suçiçeği virüsü aşısı kullanılır. Zona hastalığının önlenmesi için iki aşı formülasyonu mevcuttur. Biri canlı, atenüe bir suçiçeği virüsüdür; diğeri rekombinant suçiçeği zoster virüsü yüzey glikoproteini E (gE) içerir

ABD’de kullanılan suçiçeği aşısı, canlı atenüe suçiçeği virüsünün Oka/Merck suşunu içerir. Orijinal, öldürücü vahşi tip suçiçeği virüsü, suçiçeği enfeksiyonu olan bir çocuktan izole edilmiştir. Atenüasyon, virüsün laboratuvar hücre kültüründe büyümeye adapte edilmesine yönelik virolojideki klasik yöntem kullanılarak, önce bir insan hücre hattı kullanılarak ideal laboratuvar koşulları altında büyütülerek sağlandı. Virüs, bir insan embriyonik hücre dizisinde büyümeye iyi adapte olduktan sonra, embriyonik kobay hücre kültürlerine geçirildi. Adapte edilen virüs daha sonra WI-38 hücre kültürlerine geçirildi. Uyarlanmış, zayıflatılmış virüsün seri geçişi, suçiçeği aşısı üretmek için tohum stoklarını hazırlamak için MRC-5 hücrelerinde tamamlandı. Suçiçeği aşısı partilerinin üretimi, sığır buzağı serumu ile takviye edilmiş kültür ortamında tutulan MRC-5 hücrelerinin hücre kültürlerinde canlı zayıflatılmış virüsün bir tohum stoğunun büyütülmesini içerir. Bakteriyel kontaminasyonu önlemek için antibiyotikler dahildir. Hasat için hazır olduğunda virüs konsantre edilir ve saflaştırılır. Sükroz, işlenmiş domuz jelatini ve üre stabilizatör olarak eklenir; daha sonra virüs liyofilize edilir ve canlı zayıflatılmış suçiçeği virüsünün minimum 1350 plak oluşturucu birimini (PFU’lar) içeren birim doz şişelerinde son kullanıcıya sağlanır. Liyofilize aşı virüsünün sulandırılması için kullanılacak bir şişe steril seyreltici her dozla birlikte sağlanır. Aşı koruyucu içermez.
Canlı zayıflatılmış zoster aşısı, suçiçeği aşısı üretmek için kullanılan aynı metodoloji kullanılarak üretilir. Tek büyük fark, nihai ürünün birim dozlarının minimum 19.400 PFU Oka/Merck suçiçeği virüsü (suçiçeği aşısından 14 kat daha fazla) içermesidir. Liyofilize aşı, sulandırma için kullanılacak bir şişe steril seyreltici ile eşleştirilmiş birim dozlu şişelerde son kullanıcıya sağlanır. Aşı koruyucu içermez.
Rekombinant zoster aşısı için kullanılan immünojen, genetik olarak tasarlanmış bir varicella zoster virüsü yüzey glikoproteini E’dir. Virüs yüzey glikoproteini E’yi kodlayan genin budanmış bir formu, Çin hamsteri yumurtalık hücrelerine stabil bir şekilde transfekte edilmiştir. Kesik yüzey glikoprotein E’yi ifade eden hücreler, amino asitlerle takviye edilmiş sentetik hücre kültürü ortamında büyütülür. Hasat için hazır olduğunda, rekombinant protein konsantre edilir ve kolon kromatografisi kullanılarak saflaştırılır. Saflaştırılmış protein, stabilize edici bir ajan olarak sakaroz ile formüle edilir ve ardından liyofilize edilir. Liyofilize aşı, sulandırma için kullanılacak bir AS01B adjuvan süspansiyonu şişesiyle eşleştirilmiş birim doz şişelerinde son kullanıcıya sağlanır. AS01B adjuvan süspansiyonu, Quillaja Saponaria bitkisinden saflaştırılmış bir saponin ve 3-O-desasil-4-monofosforil lipid A (MPL) olan QS-21’in bir lipozomal formülasyonudur. Lipozomlar, fosfat tamponlu salin içinde kolesterol ve dioleoilfosfatidilkolinden (DOPC) oluşur. Aşı koruyucu içermez.

Hastalık: Sarı humma
Hastalığa neden olan patojen: Sarıhumma virüsü
Aşıda kullanılan immünojen: Canlı zayıflatılmış sarıhumma virüsü

Sarı humma aşısı, embriyonlu tavuk yumurtalarında zayıflatılmış sarı humma virüsünün 17D-204 suşunun çoğaltılmasıyla üretilir. Hasat için hazır olduğunda, virüsü içeren allantoik sıvı toplanır ve virüs saflaştırılır ve konsantre edilir ve daha sonra sorbitol ve jelatin içeren stabilize edici bir çözelti içinde yeniden süspanse edilir. Ürün, canlı zayıflatılmış virüsün minimum 4.74 log10 plak oluşturucu birimini içeren birim doz şişelerinde liyofilize edilir. Liyofilize aşı, sulandırma için kullanılacak bir enjeksiyonluk steril salin şişesiyle eşleştirilmiş birim dozlu şişelerde son kullanıcıya sağlanır. Aşı koruyucu içermez.

Kaynak:

Vaccines: A Clinical Overview and Practical Guide, Joseph Domachowske, Manika Suryadevara (Eds.), Springers, 2021