Kategori: biyoloji

Bu, Biyolojinin Yüzyılı… ve buna hazır değiliz!

Kasım 30, 2022

“Biyolojinin yüzyılı” kelimesini ilk kez duyduğumu hatırlıyorum, bu bir satış konuşmasıydı. Long Island Sound in Sachem’s Head (Connecticut)’de, bir biyoteknoloji girişimcisi olan Jonathan Rothberg tarafından inşa edilen 3 metrelik granit bir Stonehenge kopyasının gölgesinde duruyordum ve en yeni aygıtı olan masaüstü DNA dizileyicisinden bahsediyordu. 2010’du. Kadim geçmişe ait anıtının yanında Rothberg, dünyayı dönüştürmek için biyoloji ve … More Bu, Biyolojinin Yüzyılı… ve buna hazır değiliz!

Yılın Buluşu: Gen ve Genom Edit Etme

Aralık 29, 2015

Hemen tüm bilim haberi ve yayını yapan sitelerde 2015 yılının en büyük buluşu olarak 2005 yılında keşfedilen CRISPR-Cas9 verildi. Peki nedir bu her yerde bahsedilen CRISPR-Cas9? Bizim için yeni olsa da bu olay bakteriler tarafından milyonlarca (eğer birkaç milyar değilse) başvurula gelen ve bakterileri yabancı düşmanlarına (örn, virüslere) karşı koruyan doğal bir bağışıklık sistemidir (insandakine … More Yılın Buluşu: Gen ve Genom Edit Etme

İki Emekli Bilim Adamının Hikâyesi: Genetikçiye karşı Biyokimyacı

Aralık 23, 2015

Biyokimyacı DOUG ve onun genetikçi arkadaşı (ki onu kimse tanımaz) iki emekli Profesördür. Bir tepenin eteğinde bulunan evlerinde her sabah kahvelerini içerken ve her öğleden sonra biralarını yudumlarken DOUG ve genetikçi arkadaşı birçok bilimsel konuyu tartışır ve kafa yorarlarmış.  Bir sabah, sohbetleri hemen evlerinin aşağısında kurulu olan bir araba fabrikası üzerine yoğunlaşmış. DOUG ve arkadaşı … More İki Emekli Bilim Adamının Hikâyesi: Genetikçiye karşı Biyokimyacı

Test edilemeyen fikir ve teoriler bilim sayılır mı?

Aralık 23, 2015

Bu konularda rekor hiç şüphesiz ki Fizik alanında. Fizikçilerin akla yatkın ve güzel formüllerle izah ettiği o kadar çok teori ve hipotezleri vardır ki bunlar ne yanlışlaşabilir ne de doğrulanabilirler. Birkaç örnek: “Sicim Teorisi”, “Big-Bang”, “Çoklu Evren Kuramı”, vs.   Şüphesiz insanoğlunun birkaç yüz yıl önce gözlemleyebildiği cisimler santimetre veya milimetre boyutunda iken, bugün santimetrenin … More Test edilemeyen fikir ve teoriler bilim sayılır mı?

İslam Dünyası Bilimde Neden Bu Kadar Geri?

Kasım 29, 2015

İslam Dünyasının bilime yön veren rolü neredeyse 700 sene önce sona erdi. Adı geçen dünyada, özellikle 8. ve 13. yüzyıllar arasında “altın çağ”ını yaşayan bilim, nasıl oldu da bugünlere geldi: geri, içine kapanık ve ciddiye alınmayan. Buna sebep olan nedenler konusunda birçok tartışmanın yapılmış olduğu, yazının yazıldığı, yayının yapıldığı aşikar. Ancak, bu konuda geçen ay … More İslam Dünyası Bilimde Neden Bu Kadar Geri?

100+ yıl yaşamak ister misiniz? (1)

Kasım 18, 2015

Toplumlarda belli nüfus başına 100 yaş ve üzeri insanların sayısının 2050 yılında bugünkünün 3 katı olacağı tahmin edilmektedir. “Centenerian” denen bu 100 ve üstü yaşındaki “asırlık” insanların sayısı günümüzde hiç de sandığımız kadar çok değil. Tüm dünyada 100 yaş ve üstü yaşayan insanların bugünkü sayısının yaklaşık 300,000 olduğu düşünülmektedir. 2014 yılında nüfusu 7 milyarı bulan … More 100+ yıl yaşamak ister misiniz? (1)

Bağırsağımız Beynimizdir!

Kasım 16, 2015

Son çalışmalar, bağırsak floramızın (bağırsaklarımızda yaşayan bakteri, virüs vd mikroorganizmalar) kişiliğimizi şekillendirme konusunda büyük pay sahibi olduğunu ortaya koymaktadır. Hatta bu görüşün en ileri haline göre, bizler bağırsaklarımızda yaşayan bu mikropların kölesiyiz: onalar bize neyi emrediyorsa onu düşünüyor ve yapıyoruz. Örneğin, obezite, şeker hastalığı, kanser ve hatta günlük moralimizde bile bağırsaklarımızda yaşayan bu görünmeyen ortaklarımızın … More Bağırsağımız Beynimizdir!

Bilim Dünyasında Büyük Çatlak ve Çatışma: ENCODE Genom Sonuçları

Kasım 15, 2015

Amerikan Ulusal Genom Araştırma Enstitüsü (NHGRI) tarafından desteklenen ve 2003’te başlatılan ENCODE Projesinin amacı, insan genom projesinden elde edilen bulguları da kullanarak, insan genomunun aktif tüm elementlerini ortaya koymak olarak verilebilir. Bu aktif elementler sadece protein kodlayan genlerle sınırlı olmayıp, aynı zamanda her çeşit RNA (ribozomlar RNAlar, kodlama yapmayan diğer birçok RNAlar) ve DNA’nın başka … More Bilim Dünyasında Büyük Çatlak ve Çatışma: ENCODE Genom Sonuçları

Alzheimer hastalığı bulaşıcı mı?

Kasım 13, 2015

 Alzheimer hastalığı bir çeşit sinir hasarı olup, ortaya çıktığı insanlarda gittikçe ağır bir vaka olarak seyreder ve en önemli belirtileri gittikçe ağırlaşan hafıza ve bilinç kaybıdır. Hastalığın büyük ölçüde genetik temelli olduğu ve birçok genle ilişkili olduğu sanılmaktadır. Patolojik bulguların en önemlisi, beyin hücreleri olan nöronlarda (sinir hücreleri) amiloid proteininin birikmesi ve bu hücrelerin elastikiyetini … More Alzheimer hastalığı bulaşıcı mı?

İnsanda kaç gen ve kaç çeşit protein var?

Kasım 11, 2015

Genlerin birkaç farklı türü vardır. Kimisi proteinleri kodlar, bazısı tRNA ve ribozomal RNA gibi RNA’ları kodlar, bazısı ise küçük katalitik RNA’ları kodlar. Şimdi biliyoruz ki, bazı genler ise henüz fonksiyonu bilinmeyen çeşitli düzenleyici kodlama yapmayan RNA’lar (örn., lncRNA’lar) kodlar. Genomumuzda 21,000 kadar potansiyel fonksiyonel lncRNA varsa da, bunların biyolojik önemi henüz tam belli değildir. Her … More İnsanda kaç gen ve kaç çeşit protein var?