Omicron bizi koruyabilir mi?

Bir koronavirüs varyantı. bir zamanlar küresel domuz endüstrisini yok olmaktan kurdardı. Omicron, insan için öyle birşey mi?

“COVID-19″‘un yaygın bir terim haline gelmesinden çok önce 1946’da Purdue Üniversitesi’ndeki veterinerler domuzların bağırsaklarını işgal eden bir şeyin ishale, kusmaya ve kilo kaybına neden olduğunu ve nihayetinde çoğunu öldürdüğünü bildirdi. Bilim insanlrı, ABD domuz çiftliklerini harap eden hastalığın nedenini bilmiyorlardı, ancak hasta bir domuzun bağırsaklarının kıyma haline öğütülmüş parçalarını sağlıklı domuz yavrularına verdiklerinde, bunun hastalığı tetikleyebildiğini gördüler. Bu domuz çiftçilerinin kabusunun, zamanla bulaşıcı gastroenterit virüsü (TGEV) olarak adlandırılan bir koronavirüs olduğu kanıtlandı.

TGEV bugüne kadar hiçbir insana zarar vermedi ve COVID-19’un sebebi olan SARS-CoV-2 ile ilişkisi yok denecek kadar uzak. Ancak 1970’ler boyunca dünyaya yayıldıktan sonra, TGEV garip bir dönüş yaptı: daha da bulaşıcı, ancak daha az zararlı olan bir TGEV varyantına dönüştü. Bunun sonucu olarak domuzları orijinal virüse karşı bağışık hale getirdi ve hastalık tamamen ortadan kayboldu. Kimine göre bu varyant domuzlar için en iyi koronavirüs aşısı oldu ve doğa tarafından yapılmıştı.

TGEV’in bu kaderi yıllar önce ortaya çıktı, ve şimdilerde birçok insan ve bil adamı SARS-CoV-2 varyantı Omicron’un devam eden pandemide benzer bir durumu üretip üretemeyeceği. Şu anda Omicron, çok sayıda ciddi hastalığa ve ölüme neden olsa da bunun da daha patojenik suşlara karşı “doğal bir aşı” olacağı düşünülüyor.

COVID-19 aşılarının aksine, TGEV için geliştirilen veteriner aşılarının etkisi çok azdı ve hayvancılık sektörünün uğradığı büyük kayıpları önleyemedi. Ancak 1970’lerin sonlarında Avrupalı ​​çiftçiler beklenmedik bir rahatlama yaşadılar: virüsün neden olduğu hastalık azalmaya başladı ve zamanla ortadan kayboldu ve bunun nasıl olduğu tam olarak anlaşılmadı. Bir tuhaflık, domuzların standart antikor testlerinde TGEV için pozitif test etmeye devam etmesiydi. Ancak, eskisi gibi hiç ishal yoktu.

Omicron’un orijinal SARS-CoV-2 ve diğer varyantlardan farklı bir “tropizme” sahip olması gibi (akciğerler yerine üst solunum yollarındaki bronşları hedef alıyor), TGEV varyantı da akrabasından farklı dokulara saldırıyordu. TGEV gastrointestinal sistem hücreleri tercih ederken, mutant varyant bronşlar ve akciğerleri tercih ediyordu. Bu nedenle ona daha sonra domuz solunumu koronavirüsü (PRCV) adı verildi.

Domuz koronavirüsleri üzerindeki çalışmalar, araştırma fonları kıt olduğu için 1980’lerde yavaş ilerledi. Koronavirüsler insanlarda önemli değildi, bu yüzden kimse bu enterik virüse veya domuzlardaki bu solunum yoluna dikkat etmedi.

PRCV, 1989’da Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıktı ve yine yeni doğan domuzları TGEV’den koruyordu. Daha önceki varyantlarla karşılaştırıldığında Omicron gibi, PRCV de kendisinden önceki virüsten çok daha kolay yayılıyordu. 

Bir başka COVID-19 benzerliği, domuz hikayesindeki bu virüsün de bir laboratuvara sızmış olma spekülasyonları idi. Avrupa’daki farklı PRCV’nin, patojenitesi zayıflatılmak için orijinal virüsün hücre kültüründe tekrar tekrar pasajlnmasından kaynaklandığı veya bir TGEV aşısından evrimleşip evrimleşmediği merak edildi. Aşıdaki hala canlı virüs, PRCV’den açıkça farklıydı, ancak varyantı oluşturmak için belki aşılanmış hayvanlarda veya aşının ticari üretimi sırasında daha da mutasyona uğramış olabilirdi. 

ABD’de kullanılan zayıflatılmış TGEV aşıları hakkında aynı şeyi düşünüldü, ancak pasajlama deneyleri, PRCV’nin doğal TGEV ile aşı suşlarından daha fazla ortak yanı olduğunu buldu. (Omicron’un nasıl ortaya çıktığına dair net bir bilgimiz yok. Bu varyantın da, SARS-CoV-2 ile enfekte olan laboratuvar farelerinden geldiğine dair bazı spekülasyonları bulunmakta)

Ancak TGEV ve PRCV’nin dizilimi şaşırtıcı bir fark ortaya koydu: yüzey proteini Spike geninde, PRCV 600’den fazla nükleotitten oluşan bir delesyona sahipti . Tabi bu durum herkes için bir sürpriz oldu. Daha da tuhafı, bu delesyonlar (silinme), konakçı hücreye bağlanmada ve onu enfekte etmede önemli bir rol oynayan Spike’ın reseptör bağlanma domeynini etkilememişti.

Ölümcül bir insan koronavirüs hastalığı olan şiddetli akut solunum sendromunun (SARS) 2002’de ortaya çıkmasından sonra ciddi fonlar almaya başlayan PRCV ve TGEV üzerine yapılan araştırmalar, silinmiş PRCV dizilerinin, hücreleri süsleyen şekerler olan sialik asitlere bağlanan başak bölgesini kodladığını gösterdi. Bu bölgenin TGEV’nin sivri ucunun bağırsak müsinlerine, sialik asitler açısından zengin jel oluşturan proteinlere bağlanmasına ve belirli hücreler arasındaki yapışkanlık (sümüğün bir bileşeni) oluşturmasına izin vermesidir.  Saif, Spike’lara bir kez eklendiğinde, sialik asitlerin “hücresel reseptöre tutunmadan önce virüsün bağırsaklardan yıkanmasını önlediği bilinmektedir. Bu sialik asit bağlama bölgesinin yokluğu, “PRCV’nin artık bağırsağı enfekte edememesinin muhtemel nedeni idi.

Şimdilerde herkesin umudu, Omicron ile durumun da böyle olması. Omicron da daha önceki varyantlardan farklı olarak müsinlerle etkileşime girebilir, bu da neden daha hafif hastalığa neden olarak akciğerin derinliklerine değil üst solunum yollarına park etmeyi tercih ettiğini açıklayabilir.

Bazıları, Omicron ve Delta’nın her ikisinin de en kötü özelliklerine sahip bir “rekombinant” üretmek için genetik materyali değiş tokuş edebileceğinden endişe ediyor: Omicron’un yüksek yayılımcılığı ve Delta’nın şiddeti. 

Domuz hikayesinin bu peri masalı bitişinin yanında büyük bir soru işareti var: 2010 yılında, koronavirüs aile ağacının aynı dalından başka bir koronavirüs, küçük domuzları mahvetmeye başladı. Domuz salgını diyare virüsü (PEDV) olarak adlandırılan bu virüs , onlarca yıldır domuzlar arasında çok ciddi bir hastalığa neden olmadan dolaşıyordu, ancak daha sonra Çin’de oldukça öldürücü bir tür ortaya çıktı. Bu varyantın 2013 yılına kadar ABD’ye yolunu bulduğunu ve muhtemelen bunun ithal domuz yemi yoluyla olduğu düşünülüyor.

PEDV aşıları bu ölümcül türle mücadele etmek için piyasaya çıktı, ancak işe yaradıklarını gösteren çok az veri var. Ve son zamanlarda PEDV/TGEV rekombinantları dolaşıma girmeye başladı. Üç küçük domuz virüsünün bu destanı, insanlar için geçerli değere sahipse, Omicron veya sonrası, daha hafif varyantlar bile COVID-19 pandemisini frenlemeye şimdilik yardımcı olabilir. 

Açıklama, 4 Şubat, 10:00: Bu hikaye, TGEV varyantı PRCV’yi ve sonraki rekombinantın domuzlarda hafif hastalığa neden olabileceğini belirtmek için güncellenmiştir, ancak semptomlar tipik olarak orijinal virüsün neden olduğu kadar şiddetli değildir. PEDV’nin koronavirüs aile evrimsel ağacın aynı dalından olduğunu, ancak aynı soyundan olmadığını belirtmek lazım. 

Kaynak: A coronavirus variant once helped the global pork industry. Could one protect us?